برای ذخیره آب در شرایط بحرانی، لازم است کاربر بداند چقدر آب لازم دارد، چه نوع مخازن و تجهیزات تصفیه‌ای مناسب‌اند و کدام روش‌ها واقعاً ایمن و تأییدشده‌اند. بر اساس دستورالعمل‌های بین‌المللی مانند FEMA و توصیه‌های بهداشتی سازمان جهانی بهداشت (WHO)، ذخیره‌سازی اضطراری آب باید هم‌زمان کافی بودن مقدار، ایمنی میکروبی و شیمیایی و قابلیت دسترسی در بحران را پوشش دهد. با مجتمع پلاستیک طبرستان همراه باشید تا به بررسی روش های نوین ذخیره آب بپردازیم.

فهرست محتوا

 

چقدر آب باید ذخیره کنیم؟

چقدر آب باید ذخیره کنیم؟

فردی که نگران زلزله، سیل، جنگ یا قطعی طولانی‌مدت است، معمولاً دو سؤال کلیدی دارد: «چطور آب را برای شرایط بحرانی ذخیره کنیم؟ و چقدر آب باید ذخیره شود؟». راهنماهای اضطراری نظیر FEMA  پیشنهاد می‌کنند حداقل حدود ۴ لیتر آب برای هر نفر در روز ذخیره نمایید؛ این مقدار نوشیدن و بخشی از نیاز بهداشتی را تأمین می‌کند. در تجربه بحران‌ها با توجه به احتمال اختلال طولانی‌تر، ذخیره ۵۰ تا ۷۰ لیتر آب به‌ازای هر نفر برای چند روز، تصمیم واقع‌بینانه‌تری برای پوشش نوشیدن، پخت‌وپز و حداقل شست‌وشو محسوب می‌شود.​ خانواده ۴ نفره اگر برای ۷ روز برنامه‌ریزی نماید، حداقل به حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ لیتر آب اضطراری نیاز خواهد داشت. بسیاری از خانواده‌ها ترکیبی از یک منبع آب خانگی (مخزن پلی‌اتیلن یا تانکر) و چند گالن یا بطری ذخیره آب بلندمدت را انتخاب می‌کنند.

منبع آب خانگی و نقش مخزن پلی‌اتیلن

منبع آب خانگی در واقع قلب سیستم ذخیره‌سازی است؛ یعنی مخزن یا تانکری که بخش اصلی آب را نگه می‌دارد. مخزن پلی‌اتیلن، به‌دلیل وزن کم، مقاومت در برابر خوردگی و امکان تولید با مواد Food Grade، در ایران و جهان به‌عنوان یکی از روش‌های نوین ذخیره آب برای شرایط بحرانی پذیرفته شده است. این مخازن در مدل‌های عمودی، افقی، کتابی، زیرپله‌ای و چندلایه ضدجلبک در مجتمع پلاستیک طبرستان تولید می‌شوند تا برای فضاهای مختلف مانند پشت‌بام، حیاط، موتورخانه و حتی فضاهای محدود داخل واحد مسکونی قابل استفاده باشند.​ اما مخزن پلی‌اتیلن فقط برای آب شرب استفاده نمی‌شود؛ در بسیاری از پروژه‌های مدیریت بحران، برای ذخیره آب آتش‌نشانی، ذخیره آب باران، نگهداری آب کشاورزی و حتی ترکیب با سیستم‌های هوشمند کنترل سطح کاربرد دارد.

 

برای شرایط بحرانی مانند زلزله یا قطعی آب، باید حداقل ۴ لیتر آب به‌ازای هر نفر در روز ذخیره کرد. باید برای چند روز (مثلاً ۷ روز) حدود ۵۰ تا ۷۰ لیتر آب برای هر نفر در نظر گرفته شود؛ یعنی خانواده‌ی ۴ نفره به حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ لیتر آب نیاز دارد. بهترین روش ذخیره، استفاده از مخزن پلی‌اتیلن Food Grade است.

روش های نوین ذخیره آب و مدیریت منابع

روش‌های نوین ذخیره آب: باران، آب‌های خاکستری و فناوری

از جمله روش ‌های نوین ذخیره آب می‌توان موارد زیر را برشمرد:

·        آب باران

یکی از مهم‌ترین روش ‌های نوین ذخیره آب، استفاده از سیستم جمع‌آوری آب باران است. در این روش، آب باران از طریق ناودان‌ها جمع‌آوری شده، از یک فیلتر اولیه برای حذف برگ‌ها و ذرات درشت عبور می‌کند و سپس وارد مخزن پلی‌اتیلن یا بتنی می‌شود.

·        آب خاکستری

آب‌های خاکستری نیز به‌عنوان بخش دیگری از روش‌های نوین مدیریت آب مطرح‌اند؛ منظور آب حاصل از دوش، روشویی و ماشین لباسشویی (بدون فاضلاب توالت) است که پس از فیلتراسیون ساده، ته‌نشینی و گاهی ضدعفونی، می‌تواند برای آبیاری و سیفون توالت استفاده شود.

·        تصفیه آب خانگی: فیلتر سرامیکی و اسمز معکوس (RO)

برای اینکه ذخیره آب برای شرایط بحرانی واقعاً کارآمد باشد، کیفیت آب ذخیره‌شده باید مطابق استانداردهای بهداشتی ملی و بین‌المللی باشد. فیلترهای سرامیکی تصفیه آب خانگی با منافذ ریز می‌توانند بسیاری از باکتری‌ها و ذرات معلق را کاهش دهند و برای مناطقی که دغدغه اصلی آلودگی میکروبی است، گزینه مناسبی محسوب می‌شوند. از سوی دیگر، دستگاه‌های فیلتر اسمز معکوس (RO) با استفاده از غشای نیمه‌تراوا، طیف وسیعی از آلاینده‌های شیمیایی، نمک‌ها و فلزات سنگین را کاهش خواهند داد.

کلرزنی آب و قرص تصفیه

·        کلرزنی آب و قرص تصفیه: روش‌های تأییدشده

در شرایط اضطراری یا زمانی که منبع آب مشکوک است، کلرزنی آب و قرص تصفیه آب از معتبرترین روش‌های ضدعفونی در دستورالعمل‌ها و راهنماهای ملی بهداشت محیط به‌شمار می‌آیند. برای کلرزنی، معمولاً از محلول‌های حاوی کلر با غلظت مشخص استفاده می‌شود و مقدار قطرات یا میلی‌لیتر لازم برای حجم معینی از آب در جداول راهنما ذکر می‌گردد.

قرص‌های تصفیه آب، که اغلب بر پایه ترکیبات کلر یا ید ساخته می‌شوند، برای کمپ، سفر و بحران‌ها طراحی شده‌اند و در صورت پیروی از دستور کارخانه و محدودیت‌های اعلام‌شده توسط مراجع بهداشتی، گزینه‌ای قابل‌اعتماد محسوب می‌شوند.

·        بطری‌های ذخیره آب بلندمدت و استراتژی ترکیبی

بطری‌های ذخیره آب بلندمدت مکمل منابع اصلی مانند مخزن و تانکر برای ذخیره آب برای شرایط بحرانی هستند. این بطری‌ها و گالن‌ها از پلاستیک ضخیم و مناسب تماس با آب شرب تولید می‌شوند و نسبت به بطری‌های یک‌بارمصرف، مقاومت بالاتری در برابر نور، ضربه و نفوذ هوا دارند.

 

روش‌های نوین ذخیره آب شامل جمع‌آوری آب باران در مخازن مناسب و استفاده پس از تصفیه، بازیافت آب‌های خاکستریِ حاصل از دوش، روشویی و لباسشویی برای آبیاری و سیفون، تصفیه آب خانگی با فیلترهای سرامیکی و سیستم اسمز معکوس برای کاهش آلودگی‌های میکروبی و شیمیایی، ضدعفونی اضطراری با محلول‌های کلردار و قرص‌های تصفیه ویژه سفر و بحران، و در نهایت نگهداری آب آشامیدنی در بطری‌ها و گالن‌های ضخیم است.

بیشتر بخوانید : تاریخچه مخازن آب

مخرن طبرستان

ذخیره آب در شرایط بحرانی با مخازن مجتمع پلاستیک طبرستان

مجتمع پلاستیک طبرستان به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکننده مخازن پلی‌اتیلن در ایران شناخته می‌شود؛ این مجموعه مخازن آب را تا ظرفیت حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار لیتر، در مدل‌های عمودی، افقی، زیرپله‌ای، بیضی، نیسانی، مخزن کلرزنی و مخازن مخصوص مواد شیمیایی تولید می‌کند. برای مشاهده محصولات وب‌سایت را بررسی و بهترین نوع مخرن را تهیه نمایید.

سوالات متداول

  1. بهترین روش ذخیره آب برای مواقع بحرانی چیست؟
    ترکیب یک مخزن پلی‌اتیلن استاندارد با تصفیه مطمئن، کلرزنی کنترل‌شده و مقداری بطری ذخیره قابل‌حمل، ایمن‌ترین و کامل‌ترین راهکار است.​
  2. هر نفر برای چند روز بحران چقدر آب لازم دارد؟
    راهنمای FEMA حدود ۴ لیتر آب در روز برای هر نفر و حداقل ۳ تا ۱۴ روز را توصیه می‌کند؛ در عمل، برای پوشش نوشیدن و بهداشت حداقلی، ۵۰ تا ۷۰ لیتر به‌ازای هر نفر برای چند روز منطقی است.​
  3. آیا آب ذخیره‌شده خراب یا مسموم می‌شود؟
    اگر آب تمیز در مخزن پلی اتیلنی مناسب و در جای خنک و تاریک نگهداری شود و درپوش آن بسته بماند، معمولاً ماه‌ها قابل استفاده است، اما در صورت آلودگی ثانویه یا نگهداری نادرست، دچار رشد میکروبی می‌گردد.​
  4. چه ظرفی برای نگهداری طولانی‌مدت آب مناسب‌تر است؟
    مخزن و گالن‌های پلی‌اتیلن فودگرید دارای استاندارد و درپوش مناسب، بهترین گزینه برای ذخیره بلندمدت هستند و نسبت به ظروف فلزی زنگ‌زن یا پلاستیک نامرغوب ایمن‌ترند.​
  5. آب ذخیره‌شده را چطور سالم و بدون باکتری نگه داریم؟
    استفاده از آب تصفیه‌شده، کلرزنی با دوز مجاز، نگهداری در ظرف دربسته و تمیز و پرهیز از تماس دست و وسایل آلوده با داخل ظرف، مهم‌ترین اقدامات پیشگیری از رشد باکتری‌ها است.​
  6. آیا می‌توان آب لوله‌کشی را بدون تصفیه ذخیره کرد؟
    اگر آب لوله‌کشی در لحظه ذخیره از نظر بهداشتی تأیید شده باشد، می‌توان آن را مستقیماً در ظرف تمیز ذخیره کرد، اما بهتر است پیش از ذخیره یا پیش از مصرف، یک مرحله تصفیه یا ضدعفونی (مثلاً کلرزنی) نیز انجام شود.​
  7. بهترین راه تصفیه آب در خانه چیست؟
    بسته به کیفیت آب، استفاده از دستگاه اسمز معکوس (RO) برای آلاینده‌های شیمیایی و نمک، همراه با فیلترهای رسوبی و کربنی و در صورت نیاز کلرزنی، یکی از کامل‌ترین گزینه‌های خانگی است.​
  8. برای خانه‌های کوچک چه راهکارهایی برای ذخیره آب وجود دارد؟
    مخازن پلی‌اتیلن کتابی یا زیرپله‌ای، گالن‌های ۲۰ تا ۶۰ لیتری و چند ردیف بطری بلندمدت، راه‌حل‌های رایج برای فضاهای محدود هستند.​
  9. آیا ذخیره آب در بطری‌های پلاستیکی معمولی خطرناک است؟
    بطری‌های یک‌بارمصرف نوشیدنی برای ذخیره بلندمدت طراحی نشده‌اند و در برابر نور و ضربه ضعیف‌اند؛ برای مدت طولانی بهتر است از بطری‌ها و گالن‌های ضخیم و مخصوص ذخیره آب استفاده شود.​
  10. چطور بفهمیم آب ذخیره‌شده آلوده شده است؟
    تغییر بو، طعم یا کدورت، نشانه خطر است؛ در بحران‌ها اگر تردید وجود دارد، باید آب را جوشاند، با قرص/کلر ضدعفونی کرد یا از تصفیه‌گر مطمئن استفاده نمود.