مخزن فوم‌دار پلی‌اتیلن در اصل یک مخزن پلی‌اتیلنی چندلایه است که بین لایه‌های آن، فوم عایق (معمولاً فوم پلی‌یورتان یا فوم پلی‌اتیلن منبسط) تزریق شده تا انتقال حرارت بین محیط و آب داخل مخزن را تا حد زیادی کم کند. این نوع مخزن برای کسانی طراحی شده که با مشکل یخ‌زدگی آب در زمستان، گرم‌شدن شدید آب در تابستان یا افت کیفیت آب (بو، طعم، جلبک) روبه‌رو هستند و یک مخزن عایق‌دار واقعی می‌خواهند.​ در این مقاله بررسی خواهیم کرد که ویژگی‌ها و مزایای مخزن فوم دار چیست تا بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید.

فهرست محتوا

مخزن فوم‌دار چیست؟

مخزن فوم‌دار چیست؟

مخزن فوم‌دار به هر نوع مخزن ذخیره سیال گفته می‌شود که در دیواره آن یک لایه فوم عایق تعبیه شده تا نقش سد حرارتی بین داخل و خارج را بازی کند. این فوم می‌تواند فوم پلی‌اتیلن، فوم پلی‌یورتان یا فوم‌های مشابه باشد که ضریب انتقال حرارت پایین دارند و سرعت سرد و گرم‌شدن آب را به‌طور محسوس کاهش می‌دهند.​

اکنون شاید برایتان سوال شده که مخزن فوم دار پلی اتیلن چیست؟ این مخزن‌ها نسبت به مخازن معمولی تک‌لایه، در برابر نوسانات دمای هوا رفتاری «کندتر» دارند؛ یعنی اگر هوا ناگهان خیلی سرد یا خیلی گرم شود، دمای آب داخل مخزن دیرتر تغییر می‌کند.  پلی‌اتیلن به‌خودی‌خود نسبتاً عایق است، اما افزودن فوم (به‌عنوان لایه میانی) ضریب انتقال حرارت را پایین‌تر می‌آورد و مخزن را برای شرایط دمایی سخت (سردسیر یا گرمسیر) مناسب‌تر می‌کند. نتیجه این ترکیب این بوده که آب شرب، آب موتورخانه، یا سیالات فرآیندی، دمای پایدارتر و کیفیت بهتری نسبت به مخزن‌های ساده حفظ می‌کنند.​

بیشتر بخوانید: تاریخچه مخازن آب

ساختار لایه‌ها و نقش فوم پلی‌یورتان / پلی‌اتیلن

در مخزن پلی‌اتیلن چندلایه فوم‌دار، رایج‌ترین ساختار چنین است: لایه داخلی از پلی‌اتیلن بهداشتی (فودگرید) برای تماس مستقیم با آب، لایه میانی از فوم عایق و لایه بیرونی از پلی‌اتیلن مقاوم به UV و ضربه ( نه ضربات بسیار شدید). فوم پلی‌یورتان یا فوم پلی‌اتیلن در لایه میانی، به دلیل داشتن سلول‌های بسته و هوا‌گیر، حرارت را بسیار کند منتقل می‌کند و در برابر رطوبت نیز نفوذپذیری کمی دارد.​

از نگاه مهندسی عایق، وجود این فوم باعث می‌شود شار حرارتی از دیواره مخزن در واحد زمان کاهش یابد؛ بنابراین در یک روز سرد، آب مخزن دیرتر به نقطه یخ‌زدگی نزدیک می‌شود و در یک روز خیلی گرم، دیرتر به دمای هوای محیط می‌رسد. البته این مخزن «صد درصد ضدیخ» یا «کاملاً ثابت‌دما» نیست و اگر دمای محیط برای مدت طولانی بسیار پایین یا بسیار بالا باشد، نهایتاً آب هم تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ فقط این روند بسیار کندتر از مخزن‌های معمولی است.​

ساختار لایه‌ها و نقش فوم پلی‌یورتان / پلی‌اتیلن

جدول مقایسه‌ای انواع مخزن پلی‌اتیلن

مخزن تک‌لایه پلی‌اتیلن

مخزن چندلایه (سه/چهارلایه بدون فوم)

مخزن فوم‌دار پلی‌اتیلن (چندلایه عایق)

مورد مقایسه

یک لایه پلی‌اتیلن ساده​

چند لایه پلی‌اتیلن، لایه داخلی بهداشتی و بیرونی ضد UV​

چند لایه پلی‌اتیلن + لایه فوم عایق در میانه​

ساختار دیواره

کمترین عایق حرارتی، سریع گرم/سرد می‌شود​

عایق بهتر از تک‌لایه، اما بدون فوم اختصاصی​

بهترین عملکرد عایق حرارتی، نوسان دمای آب بسیار کمتر​

عملکرد حرارتی

متوسط؛ در صورت نبود لایه ضد UV آسیب‌پذیرتر​

خوب، به‌دلیل لایه خارجی ضد UV​

بسیار خوب؛ لایه بیرونی + فوم مثل فیلتر حرارتی/نوری عمل می‌کند​

مقاومت در برابر نور خورشید

بیشتر، به‌خصوص در مدل‌های روشن تک‌لایه​

کمتر، در مدل‌های تیره و چندلایه​

کم؛ نور کمتری عبور می‌کند و دمای آب پایدارتر است​

ریسک جلبک‌زدگی

ذخیره آب در شرایط معتدل، کاربردهای عمومی​

ساختمان‌ها، مناطق نسبتاً گرم/سرد، ذخیره آب شرب​

مناطق سردسیر/گرمسیر، موتورخانه، آب گرم، پشت‌بام در معرض آفتاب​

کاربرد اصلی

 

 

مخزن فوم‌دار پلی‌اتیلن یک مخزن چندلایه است که بین لایه‌های پلی‌اتیلن آن، یک لایه فوم عایق (پلی‌یورتان یا پلی‌اتیلن) قرار می‌گیرد تا انتقال حرارت را به‌طور محسوسی کم کند و دمای آب دیرتر سرد یا گرم شود. در نتیجه، نسبت به مخازن پلی‌اتیلن معمولی، برای شرایط سخت آب‌وهوایی (سردسیر و گرمسیر)، نگهداری آب شرب، آب موتورخانه و آب روی پشت‌بام مناسب‌تر است و نوسان دمای آب، ریسک جلبک‌زدگی و افت کیفیت آب را کاهش می‌دهد.

کاربردهای مخزن فوم‌دار

کاربردهای مخزن فوم‌دار

کاربرد مخزن فوم دار بسیار متنوع است. برای کاربری آب شرب در مناطق گرمسیر (مثلاً پشت‌بام در شهرهای بسیار گرم)، مخزن فوم‌دار کمک می‌کند آب در طول روز کمتر داغ شده و حس گوارایی آن در تابستان بهتر حفظ شود. از طرف دیگر، در مناطق سردسیر (مثلاً شهرهای کوهستانی)، همین عایق باعث می‌شود احتمال یخ‌زدگی کامل آب مخزن کاهش یابد و سرعت یخ‌بستن آب به‌شدت کند گردد، هرچند اگر دما برای مدت طولانی زیر صفر بماند، باز هم نیاز به ملاحظات تکمیلی دارید.​

در تاسیسات گرمایشی و موتورخانه‌ها، مخازن فوم‌دار پلی‌اتیلن به‌عنوان مخزن انبساط یا مخزن ذخیره آب گرم استفاده می‌شوند؛ عایق فومی کمک می‌کند اتلاف حرارت آب گرم کمتر شده و سیستم راندمان بهتری داشته باشد. همچنین در کاربردهای صنعتی و کشاورزی، زمانی که حفظ دمای سیال (نه فقط آب) مهم است، مخزن فوم‌دار یک گزینه اقتصادی‌تر نسبت به مخازن فلزی عایق‌کاری شده به‌شمار می‌آید.​

بیشتر بخوانید: تعمیر مخزن آب پلی اتیلن

مخزن فوم‌دار برای چه کسانی مناسب است؟

اکنون که متوجه شدیم مخزن فوم دار پلی اتیلن چیست، اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که زمستان‌های طولانی و سرد و یخبندان‌های مکرر دارید، انتخاب مخزن فوم‌دار روی پشت‌بام یا فضای باز می‌تواند هزینه‌های خرابی لوله، ترک برداشتن اتصالات و از سرویس خارج‌شدن سیستم آب را به‌طور جدی کاهش دهد. در عین حال، برای مناطقی که تابستان‌های بسیار گرم دارند و آب مخزن معمولی در طول روز به‌شدت داغ می‌شود، فوم‌دار بودن، نوسان دما را کم می‌کند و تجربه مصرف آب خانگی را بهبود می‌دهد.​

در ساختمان‌هایی که آب گرم مصرفی یا آب سیستم گرمایش در مخازن پلی‌اتیلن ذخیره می‌شود (مثلاً در موتورخانه روی بام)، استفاده از مخزن فوم‌دار نه‌تنها مصرف انرژی را پایین می‌آورد، بلکه فرسودگی تجهیزات ناشی از شوک‌های حرارتی را هم کاهش می‌دهد. اگر محل نصب مخزن در فضای سرپوشیده، نسبتاً معتدل و دور از تابش مستقیم آفتاب است، مخزن چندلایه بدون فوم از نظر «نسبت هزینه به کارایی» برای شما منطقی‌تر خواهد بود.​

 

مخزن فوم‌دار برای افرادی مناسب است که مخزن را در معرض سرما و گرمای شدید (پشت‌بام، فضای باز، مناطق سردسیر یا بسیار گرم) استفاده می‌کنند و می‌خواهند نوسان دمای آب، یخ‌زدگی و داغ‌شدن شدید آب را تا حد زیادی کم کنند. در ساختمان‌ها، موتورخانه‌ها و برخی کاربردهای صنعتی و کشاورزی که دمای آب یا سیال مهم است، این مخزن با کاهش اتلاف حرارت و شوک‌های حرارتی، هم مصرف انرژی را پایین می‌آورد و هم از تجهیزات بهتر محافظت می‌کند؛ اما اگر مخزن در فضای سرپوشیده و معتدل نصب شود، معمولاً یک مخزن چندلایه معمولی هم کفایت می‌نماید.

بزرگ‌ترین تولیدکننده مخازن پلی اتیلنی در خاورمیانه

 

مجتمع پلاستیک طبرستان؛ بزرگ‌ترین تولیدکننده مخازن پلی اتیلنی در خاورمیانه

مجتمع پلاستیک طبرستان از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مخزن آب پلی‌اتیلن است و در سبد محصولات خود، مخازن پلی‌اتیلن چندلایه و مدل‌های فوم‌دار را نیز عرضه می‌کند. مخازن این مجموعه دارای مجوز بهداشتی و استفاده از مواد اولیه فودگرید با مقاومت بالا در برابر UV و خوردگی هستند که برای ذخیره آب شرب در شرایط آب‌وهوایی مختلف (سردسیر و گرمسیر) قابل اعتماد خواهد بود. برای مشاهده محصولات وب‌سایت را بررسی نمایید.

سوالات متداول

  1. مخزن فوم‌دار چه کاربردی در نگهداری آب دارد؟

برای نگهداری آب در سرما و گرمای شدید استفاده می‌شود تا آب دیرتر سرد یا گرم شده و دمایش پایدارتر بماند.​

  1. آیا مخزن فوم‌دار از یخ‌زدگی آب در دماهای پایین جلوگیری می‌کند؟

یخ‌زدگی را کند می‌کند، نه اینکه کاملاً جلوی آن را بگیرد؛ در سرماهای طولانیِ زیر صفر هنوز نیاز به راهکارهای کمکی است.​

  1. تفاوت مخزن فوم‌دار با مخزن پلی‌اتیلن معمولی چیست؟

مخزن فوم‌دار بین لایه‌ها عایق فومی دارد و نوسان دمای آب خیلی کمتر است، درحالی‌که مخزن معمولی فقط پلی‌اتیلن بوده و سریع‌تر سرد و گرم می‌شود.​

  1. آیا فوم استفاده‌شده در مخزن با آب تماس مستقیم دارد؟

خیر، فوم بین لایه‌هاست و آب فقط با لایه داخلی پلی‌اتیلن بهداشتی در تماس است.​

  1. آیا مخزن فوم‌دار برای مناطق گرمسیر نیز مناسب است؟

بله، در مناطق گرمسیر کمک می‌کند آب زیر آفتاب شدید کمتر داغ شود و دمایش یکنواخت‌تر بماند.​

  1. طول عمر مفید مخزن فوم‌دار پلی‌اتیلن چقدر است؟

در صورت کیفیت خوب و نصب درست، معمولاً حدود ۱۰ تا ۱۵ سال یا بیشتر کار می‌کند.​

  1. آیا مخزن فوم‌دار مانع افت کیفیت و جلبک‌زدگی آب می‌شود؟

رشد جلبک و بوگرفتن آب را کم می‌کند، ولی شست‌وشوی دوره‌ای و درپوش مناسب هنوز لازم است.